تفاوت بین نخ POY، FDY و DTY چیست؟
تفاوت بین نخ POY، FDY و DTY چیست؟ Home نخ‌های فیلامنتی شامل فیلامنت‌هایی با طول پیوسته یا نامحدود هستند. اصطلاحات نخ نیمه‌جهت‌یافته (POY)، نخ کاملاً کشیده‌شده (FDY) و نخ کشیده و تکسچره‌شده (DTY) برای نخ‌های فیلامنتی استفاده می‌شوند. جهت‌یابی نسبی یا کامل به ساختار فیلامنت یا نخ مربوط است و به جهت‌گیری نواحی بلوری یا نواحی کریستالی در طول محور نخ یا طول آن اشاره دارد. پلیمرها شامل زنجیرهای بزرگی از مولکول‌ها هستند که از واحدهای کوچکی به نام مونومر تشکیل شده‌اند. صدها یا هزاران مونومر می‌توانند مولکول‌های بزرگ پلیمر یا زنجیره‌هایی را تشکیل دهند. ناحیه بلوری یک ناحیه یا دامنه کوچک در داخل توده پلیمر است که در آن زنجیرهای پلیمری با نظم بیشتری نسبت به نواحی غیرمنظم به نام نواحی آمورف قرار گرفته‌اند. این نواحی بلوری درون نواحی آمورف یا نواحی کمتر منظم پلیمر قرار دارند، همان‌طور که در شکل زیر نشان داده شده است: هنگامی که یک پلیمر از طریق ذوب ریسی یا محلول ریسی از یک قالب رشته ساز (spinneret) عبور داده می‌شود، یک رشته لیفی یا فیلامنت تشکیل می‌شود. در هنگام عبور از روزنه های رشته ساز، نواحی یا دامنه‌های بلوری تا حدی در امتداد محور فیلامنت جهت‌یافته می‌شوند. با این حال، در فیلامنت‌های تازه ریسیده شده (در مورد فیلامنت اکسترود شده)، این جهت‌گیری کافی نیست تا به فیلامنت‌ها استحکام کافی بدهد. بعد از ریسندگی، عملیات پس از ریسندگی به ویژه کشش انجام می‌شود تا جهت‌گیری و در نتیجه استحکام فیلامنت بهبود یابد. در فرآیند کشش، فیلامنت‌ها کشیده می‌شوند تا جهت‌گیری نواحی بلوری در فیلامنت‌ها یا نخ‌های تازه ریسیده‌شده(AS SPUN) در طول محور فیلامنت یا نخ بهبود یابد. میزان فرآیند کشش است که نخ‌های تازه ریسیده‌شده، نیمه‌جهت‌یافته یا کاملاً جهت‌یافته را تعریف می‌کند. فرآیند کشش پس از ریسندگی می‌تواند در حالت سرد به نام کشش سرد یا در حالت گرم به نام کشش گرم انجام شود. در حالت گرم، پلیمر نرم می‌شود و می‌تواند بیشتر از حالت سرد کشیده و جهت‌یافته شود. کشش گرم می‌تواند باعث تثبیت زنجیرهای پلیمری شود و فیلامنت‌های پایدارتر ایجاد کند. هنگامی که محلول یا مذاب پلیمر به تازگی از رشته ساز خارج می‌شود، به عنوان فیلامنت تازه ریسیده‌شده شناخته می‌شود. فیلامنت‌های تازه ریسیده‌شده به دلیل جهت‌گیری ضعیف نواحی بلوری، استحکام بسیار ضعیفی دارند. فیلامنت تازه ریسیده‌شده یا اکسترود شده ممکن است در مسیر خود به سمت بوبین قبل از پیچش، تحت تأثیر کشش قرار گیرد و باعث ایجاد نخ نیمه‌جهت‌یافته (POY) شود. Previousفرآیند تولید نخ DTY خواص و کاربردهای نخ نیمه‌جهت‌یافته (POY) درجه تبلور در نخ‌های نیمه‌جهت‌یافته (POY) تا 5 درصد است. باید توجه داشت که زمانی که یک نخ یا فیلامنت کشیده می‌شود، طول آن افزایش می‌یابد. هرچه نخ بیشتر کشیده شود، طول آن بیشتر می‌شود و میزان کشش بیشتر باقی می‌ماند. از آنجا که نخ نیمه‌جهت‌یافته (POY) کاملاً جهت‌یافته نیست یا کشیده نشده است، حدود 80 درصد ظرفیت کشش در ساختار آن باقی مانده است. به دلیل این تبلور پایین، جمع‌شدگی در نخ POY بسیار بالا است و ممکن است تا 70 درصد برسد. نخ POY به صورت نیمه‌مات و براق موجود است. نخ نیمه‌مات با ترکیب دی اکسید تیتانیوم در مذاب پلیمر به دست می‌آید. علاوه بر نخ نیمه‌مات و براق، نخ خود رنگ (Dope Dyed) نیز می‌تواند با ترکیب رنگ در دوپ پلیمر یا مذاب به دست آید که به عنوان نخ رنگ‌شده در مذاب شناخته می‌شود. نخ POY رنگ‌شده در مذاب این مزیت را دارد که دیگر به فرآیند رنگرزی پارچه نیاز نیست، زیرا پارچه با نخ خودرنگ تولید شده و در نتیجه نخ خودرنگ از نظر زیست‌محیطی سازگارتر از نخ POY بدون رنگ است. نخ نیمه‌جهت‌یافته (POY) در انواع پارچه‌های کشباف و تاری-پودی برای تولید لباس، منسوجات خانگی و محصولات دیگر استفاده می‌شود. نخ کاملاً کشیده‌شده (FDY) در نخ‌های کاملاً کشیده‌شده، نواحی بلوری در پلیمر به دلیل فرآیند کشش به طور قابل توجهی در طول محور نخ جهت‌یافته‌اند که این باعث می‌شود نخ FDY در مقایسه با نخ POY قوی‌تر باشد. خواص و کاربردهای نخ کاملاً کشیده‌شده (FDY) در نخ کاملاً کشیده‌شده، امکان کشش بیشتر کم و حدود 40 درصد یا کمتر است. به این ترتیب FDY نسبت به نخ POY پایدارتر است. به دلیل درجه بالای جهت‌گیری زنجیره‌های پلیمری، درجه تبلور بالا بوده و ممکن است تا 40 درصد باشد. FDY نیز در انواع نیمه‌مات و براق موجود است. بیشتر مقاطع فیلامنت دایره‌ای است، اما می‌تواند به صورت تریلوبال یا مثلثی نیز باشد که جلا و براقیت بیشتری داشته باشد. به دلیل تبلور بالا، جمع‌شدگی در FDY بسیار کمتر از POY است و معمولاً تا 12 درصد است. نخ کاملاً کشیده‌شده (FDY) در تولید پارچه‌ها و منسوجات با استحکام بالا مانند منسوجات خانگی، لباس‌های ورزشی، منسوجات خودرویی و سایر منسوجات فنی و نخ‌های خیاطی و گلدوزی استفاده می‌شود.
فرآیند تولید نخ DTY
فرآیند تولید نخ DTY Home فرآیند تولید نخ تکسچره کشیده‌شده (DTY) شامل مراحل متعددی است که پلیمر اولیه را به نخ تکسچره‌ای با قابلیت کشسانی و حجم‌دهی تبدیل می‌کند. برای ایجاد DTY، ابتدا به نخ نیمه‌جهت‌دار یا POY نیاز داریم که خود نوع دیگری از نخ و فرآیند تولید محسوب می‌شود. این فرآیند از بوبین POY تا بوبین نهایی DTY یک فرآیند پیوسته است. مسیر حرکت نخ در این فرآیند در تصویر دیده می‌شود. مرکز فرآیند تکسچرایزینگ، که در محدوده قرمز مشخص شده است، شامل سه مرحله اصلی است که به‌طور همزمان انجام می‌گیرند. بین واحدهای تغذیه G1 و G2، یک فرآیند کشش برای افزایش جهت‌گیری مولکولی، افزایش استحکام و بهبود پایداری نخ به کار گرفته می‌شود. این مرحله زنجیره‌های پلیمری را هم‌راستا می‌کند و به خواص کششی نخ بهبود می‌بخشد. در این منطقه کشش، نخ بین واحد اصطکاک و توقف پیچش، تاب داده می‌شود. عمل تاب دادن باعث ایجاد تغییر شکل نامنظم اضافی در فیلامنت‌های منفرد داخل نخ می‌شود. فیلامنت‌های خارجی نسبت به فیلامنت‌های داخلی در دسته فیلامنت‌ها تغییر شکل بیشتری را تجربه می‌کنند. برای اصلاح این تغییر شکل که باعث ایجاد چین در نخ DTY می‌شود، نخ تحت حرارت‌دهی بالاتر از دمای انتقال شیشه‌ای قرار می‌گیرد. پایین‌تر از واحد اصطکاک، تاب نخ باز می‌شود و نخ DTY با تاب و جعد، خاصیت کشسانی و نرمی مشخص حاصل می‌شود. مراحل بعدی ویژگی‌های نخ لازم برای فرآیندهای پایین‌دستی را ایجاد می‌کنند. این مراحل شامل بهم‌آمیزی با استفاده از جت تنگل برای ایجاد انسجام نخ، یک منطقه حرارتی دوم برای تنظیم انقباض و اعمال روغن برای کاهش اصطکاک در فرآیندهای پایین‌دستی است. مرحله نهایی شامل تولید بوبین DTY است. با موقعیت‌دهی دقیق نخ، سیستم پیچش بوبین‌هایی با هندسه‌ها و خواصی ایجاد می‌کند که برای مراحل تولید بعدی مناسب هستند. به طور خلاصه، این روش به تولیدکنندگان امکان می‌دهد نخ DTY را با کشسانی، حجم و سایر ویژگی‌های خاص لازم برای کاربردهای مختلف نساجی تولید کنند. کنترل دقیق هر مرحله از فرآیند تولید برای اطمینان از تولید مداوم و با کیفیت بالا در DTY ضروری است. بررسی کاربردها و مزایای نخ DTY نخ تکسچره کشیده‌شده (DTY) دارای مزایای متعددی است که آن را به انتخابی محبوب در صنعت نساجی تبدیل کرده است. در ادامه به برخی از مزایای کلیدی نخ DTY اشاره شده است: کشسانی و انعطاف‌پذیری: نخ DTY دارای خواص کشسانی و بازگشت‌پذیری عالی است، در نتیجه پارچه‌های تولید شده از آن به راحتی با حرکات بدن هماهنگ می شوند. این انعطاف‌پذیری در کاربردهایی که نیاز به حرکت آسان و آزادی دارند، مانند لباس‌های ورزشی، پوشاک فعال و لباس‌های زیر، بسیار مفید است. حجم و نرمی: فرآیند تکسچرینگ به نخ DTY حجم و نرمی می‌بخشد، که آن را برای کاربردهایی که به راحتی و احساس خوشایند نیاز دارند، مناسب می‌کند. پارچه‌های تولید شده از DTY دارای حس نرمی و لطافت خاصی هستند و به‌ویژه در راحتی و فرم‌دهی لباس تاثیرگذارند. پایداری ابعادی: نخ DTY حتی پس از کشش و شستشوی مکرر، شکل و ابعاد خود را حفظ می‌کند که به دلیل جهت‌گیری مولکولی بهبود یافته آن است. این پایداری ابعادی تضمین می‌کند که محصولات نهایی با گذشت زمان شکل و سایز مورد نظر خود را حفظ کنند. دوام و استحکام: نخ DTY دارای استحکام کششی و دوام بالایی است که آن را برای کاربردهایی که نیاز به پارچه‌های مقاوم و با عمر طولانی دارند، مناسب می‌سازد. این نخ می‌تواند در برابر استفاده و شستشوی مکرر مقاومت کند بدون اینکه ویژگی‌های عملکردی خود را از دست بدهد. تنوع‌پذیری: نخ DTY می‌تواند با نخ‌های دیگر مانند پنبه یا پشم ترکیب شود تا پارچه‌های ترکیبی با خواص متفاوت ایجاد کند. این تنوع‌پذیری امکان شخصی‌سازی ویژگی‌های پارچه، مانند مدیریت رطوبت، نرمی و قابلیت تنفس را فراهم می‌کند. نخ DTY با این ویژگی‌ها و کاربردهای گسترده، نقش مهمی در تولید محصولات نساجی متنوع دارد، از لباس گرفته تا مبلمان و محصولات دکوراسیون داخلی. Previousفرایند تکسچرایزینگ چیست؟
فرایند تکسچرایزینگ چیست؟
فرایند تکسچرایزینگ چیست؟ Home روش تاب مجازی (False Twisting Texturizing: FTT) تقریباً ۷۶ تا ۹۰ درصد از بازار جهانی نخ‌های مصنوعی تکسچره‌شده را شامل می‌شود و به همین دلیل، نقش مهمی در صنعت نساجی دارد. از آنجا که نخ نیمه آرایش یافته(POY)، که نخ تغذیه برای تکسچرایزینگ با تاب مجازی است، حدود ۶۰ درصد از نخ‌های فیلامنت ذوب ریسی شده تولیدی در جهان را تشکیل می‌دهد، فرآیند تاب مجازی مهم‌ترین فرآیند تکسچرایزینگ در صنعت نساجی به شمار می رود. روش تاب مجازی عمدتاً برای تکسچرایزینگ نخ‌های ترموپلاستیک مانند نایلون و پلی‌استر استفاده می‌شود. این فرآیند با هدف دادن ویژگی‌های الیاف طبیعی به الیاف مصنوعی انجام می‌شود، مانند ویژگی‌هایی که در پنبه و پشم وجود دارد. به این ترتیب، نخ‌های تولیدی در انواع پوشاک مانند لباس‌های بیرونی، لباس‌های ورزشی، لباس‌های زیر، جوراب و جوراب‌شلواری، منسوجات خانگی مانند فرش، روکش‌ها، پرده‌ها و ملحفه‌ها، منسوجات فنی مانند صندلی و روکش‌های صندلی خودرو و همچنین کاربردهای تزئینی استفاده می‌شوند. این امر با ایجاد موج و کشسانی در فیلامنت‌های POY حاصل می‌شود و در عین حال ویژگی‌هایی مانند دوام، استحکام، خشک‌شدن سریع و مدیریت رطوبت را حفظ می‌کند. همچنین نخ‌های تکسچره‌شده می‌توانند با نخ‌های دیگر مانند پشم یا پنبه مخلوط شوند تا مزایای مواد مختلف را با هم ترکیب کنند. این فرآیند به صورت پیوسته انجام شده و از ویژگی‌های ترموپلاستیکی نخ بهره می‌برد. نخ عبوری در این فرآیند مراحل زیر را طی می‌کند: کشیده می‌شود (به آن “کشش” می‌گویند) تا به جهت‌گیری مولکولی و تبلور برسد. پیچش زیادی به آن داده می‌شود تا هر فیلامنت به شکل مورد نظر تغییر فرم دهد. حرارت داده می‌شود تا پیوندهای ثانویه (پیوندهای هیدروژنی برای پلی‌آمیدها یا تعاملات فنولی برای پلی‌استرها) شکسته شوند. سرد می‌شود تا با بازسازی پیوندهای ثانویه به شکل تاب‌خورده تثبیت شود. سپس بازپیچیده، پردازش نهایی و پیچیده می‌شود.
